Μερικά εικοσιτετράωρα μετά τη φονική πορεία που διέγραψε ο οδηγός του διπλοκάμπινου στη Λεμεσό, παρασύροντας στον θάνατο τέσσερα από τα μέλη μιας οικογένειας, ο 44χρονος βρίσκεται αντιμέτωπος με την κατηγορία της ανθρωποκτονίας. Την περασμένη Δευτέρα, μάλιστα, πραγματοποιήθηκε σύσκεψη του υπουργού Μεταφορών, Αλέξη Βαφεάδη, με εμπειρογνώμονες του Τμήματος Δημοσίων Έργων και του Τμήματος Οδικών Μεταφορών σχετικά με αυτό το θέμα. Το μοναδικό μέτρο στο οποίο έγινε αναφορά, μετά τη σύσκεψη, είναι η τοποθέτηση συστήματος φωτοεπισήμανσης στον δρόμο της τραγωδίας. Αυτό ως άμεση παρέμβαση των αρμοδίων. Αν θα είναι αρκετό, δεν ξέρω, αλλά έχω τους ενδοιασμούς μου…
Σε άλλο σημείο των δηλώσεών του, ο υπουργός είπε ότι προωθείται η αναθεώρηση του νομοσχεδίου για τους εκπαιδευτές οδηγών, «με πρόθεση να γίνει καλύτερη η εκπαίδευση, καλύτερη επιμόρφωση των οδηγών, με καλύτερα μέσα». Ως προς τα μέσα αυτά, ο κ. Βαφεάδης δεν προέβη σε διευκρινίσεις, αλλά, κατά τη γνώμη μου, έχουμε αργήσει να επενδύσουμε στην οδηγική παιδεία. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι οι Κύπριοι θεωρούμαστε εκ των πιο επικίνδυνων οδηγών. Είμαστε ανυπόμονοι, κάτι που μας καθιστά επιθετικούς και απρόσεκτους. Και, όσο σεβασμό δείχνουμε στους συμπολίτες μας όταν βρισκόμαστε σε μια ουρά (τράπεζα, υπεραγορά κ.ά.), τόσο σεβασμό δείχνουμε ο ένας στον άλλον ως χρήστες του οδικού δικτύου. Ωστόσο, εντός του συγκεκριμένου πεδίου δράσης, η έλλειψη σεβασμού μπορεί να αποβεί μοιραία.
Όχι πολλά χρόνια πριν, έριχνα την ευθύνη στην Αστυνομία, ότι, δηλαδή, δεν κάνει σωστά τη δουλειά της, ότι δεν επιτηρεί το κάθε «καντούνι», ότι είναι απούσα. Σήμερα έχω αναθεωρήσει. Όχι, δεν φταίει πάντα η Αστυνομία, ούτε δύναται να ελέγχει το κάθε μέτρο ενος αυτοκινητόδρομου, την κάθε διασταύρωση και την κάθε γειτονιά. Ωστόσο, για να επανέλθω και στο θέμα της καλλιέργειας κουλτούρας οδηγικής συνείδησης, πιστεύω πως αυτό δεν θα καταστεί δυνατόν με τα «χάδια» και τις νουθεσίες. Η κουλτούρα, πολλές φορές, πρέπει να μας επιβάλλεται, κι αυτό συνεπάγεται την εξεύρεση νέων τρόπων αστυνόμευσης. Αλλά, ακόμα και την επιβολή, ποιοι θα την αναλάβουν; Ειδικά από τη στιγμή που, ακόμα και οι ίδιοι οι νομοθέτες, γνωρίζοντας ότι είμαστε μια κοινωνία στην οποία επικρατεί η ατιμωρησία, πραγματοποιούν… χαμηλές πτήσεις στους αυτοκινητοδρόμους.
Για το τέλος, άφησα έναν εξίσου σημαντικό παράγοντα ο οποίος συμβάλλει στην πρόκληση θανάτων. Τον γερασμένο στόλο των ιδιωτικών επιβατηγών οχημάτων. Η ηλικία των αυτοκινήτων μας είναι από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη, αφού σύμφωνα με τα στοιχεία του European Automobile Manufacturers’ Association (ACEA) μέχρι το 2021, η Κύπρος βρισκόταν στην τέταρτη θέση, με την ηλικία των ιδιωτικών οχημάτων που κυκλοφορούν στους δρόμους να είναι άνω των 13 ετών.
Η ηλικία των αυτοκινήτων διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ασφάλεια των οδηγών των ιδίων, αλλά και των άλλων, όπως και των υπολοίπων χρηστών του οδικού δικτύου. Σήμερα τα συστήματα παθητικής και ενεργητικής ασφάλειας μπορούν σώσουν ζωές. Σήμερα… Όταν, όμως, οδηγούμε αυτοκίνητα ηλικίας 10 ετών και άνω, οι ζωές που μπορούν να προστατευθούν σε απηρχαιωμένα οχήματα μειώνονται δραματικά.
Εδώ είναι που χρειάζεται το όραμα. Η καλύτερη λύση, πιστεύω, είναι μία: ένας συνδυασμός παραχώρησης κινήτρων για αντικατάσταση όσο το δυνατόν περισσότερων από τα γερασμένα μας αυτοκίνητα και αύξηση των μέσων μαζικής μεταφοράς.